FluenTurk

Dilin, yalnızca düşünceleri ifade eden bir araç mı olduğu, yoksa düşüncenin kendisini şekillendiren bir yapı mı olduğu, dilbilim ve felsefenin kadim tartışmalarından biridir. Sapir-Whorf hipotezi olarak da bilinen dilsel görelilik kuramı, konuştuğumuz dilin, dünyayı algılama ve kavramsallaştırma biçimimizi temelden etkilediğini öne sürer.

Bu hipotezin güçlü versiyonu, dilin düşünceyi tamamen belirlediğini (dilsel determinizm) iddia ederken, zayıf versiyonu ise dilin düşünce üzerinde bir etkisi ve yönlendirmesi olduğunu ancak onu tamamen hapsetmediğini savunur. Örneğin, bazı dillerde belirli renkler için ayrı kelimeler bulunmazken, bazılarında karın farklı halleri için onlarca kelime bulunması, o dili konuşanların dünyayı farklı kategorilerde algıladığına işaret edebilir.

Eleştirmenler ise, diller arasında çeviri yapılabiliyor olmasının ve insanların dilsel sınırlarının ötesinde yeni kavramlar öğrenebilmesinin, dilsel determinizmin geçerli olmadığını gösterdiğini savunur. Sonuç olarak, bu tartışma kesin bir sonuca bağlanmamış olsa da, kullandığımız kelimelerin, metaforların ve gramer yapılarının, dikkatimizi neye yönelttiğimiz ve olayları nasıl çerçevelediğimiz üzerinde güçlü bir etkisi olduğu genel olarak kabul görmektedir.